Điều kiện, thủ tục thành lập công ty kế toán và kiểm toán theo quy định
Điều kiện thành lập công ty kiểm toán đang thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư khi họ muốn tham gia vào lĩnh vực này. Trong bài viết này, Luật Tuệ Minh sẽ tổng hợp những điều kiện cơ bản cần thiết để thành lập một công ty kiểm toán, cùng với các bước thực hiện và những lợi ích mà công ty kiểm toán mang lại.
Tìm hiểu dịch vụ thành lập công ty kế toán và kiểm toán
Dịch vụ kiểm toán đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính chính xác, đầy đủ và trung thực của số liệu, tài liệu kế toán và báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Qua quá trình kiểm toán, thông tin liên quan đến tình hình tài chính của doanh nghiệp được kiểm tra, xác minh và đánh giá, từ đó đảm bảo sự tuân thủ các quy định pháp luật.
Có ba loại kiểm toán chính mà doanh nghiệp cần biết:
- Kiểm toán nhà nước: Được thực hiện bởi cơ quan kiểm toán nhà nước, dịch vụ này không thu phí và thường áp dụng cho các doanh nghiệp nhà nước.
- Kiểm toán độc lập: Được thực hiện bởi các kiểm toán viên chuyên nghiệp tại các công ty kiểm toán độc lập, loại hình này mang lại cái nhìn khách quan và độc lập cho báo cáo tài chính của doanh nghiệp.
- Kiểm toán nội bộ: Do kiểm toán viên nội bộ trong doanh nghiệp thực hiện, kiểm toán nội bộ phục vụ theo yêu cầu của Hội đồng quản trị và Ban giám đốc, giúp nâng cao hiệu quả quản lý và giám sát.
Pháp luật quy định kiểm toán là bắt buộc đối với nhiều đối tượng, bao gồm doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài, công ty tín dụng, công ty tài chính, bảo hiểm, công ty đại chúng và các tổ chức kinh doanh phát hành chứng khoán. Các đối tượng này đều phải thực hiện kiểm toán theo quy định của Chính phủ.
Thông tin kiểm toán không chỉ quan trọng đối với việc quản lý doanh nghiệp mà còn đảm bảo tính minh bạch và tin cậy cho cả doanh nghiệp và các bên liên quan, như nhà đầu tư và đối tác kinh doanh. Qua đó, dịch vụ kiểm toán góp phần củng cố niềm tin và tạo sự ổn định trong môi trường kinh doanh.
Điều kiện thành lập công ty kế toán và kiểm toán
Loại hình doanh nghiệp
Theo Điều 20 của Luật Kiểm toán độc lập năm 2011, doanh nghiệp muốn thành lập công ty kiểm toán chỉ được lựa chọn một trong ba loại hình doanh nghiệp sau:
- Công ty TNHH 2 thành viên trở lên
- Công ty hợp danh
- Công ty tư nhân
Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán
Theo Điều 21 của Luật Kiểm toán, điều kiện thành lập công ty kiểm toán sẽ khác nhau tùy theo từng loại hình doanh nghiệp:
Đối với Công ty TNHH 2 thành viên trở lên
- Cần có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, chứng chỉ hành nghề kiểm toán và giấy chứng nhận đầu tư (nếu có).
- Phải có ít nhất 5 kiểm toán viên hành nghề, trong đó tối thiểu 2 thành viên phải góp vốn.
- Vốn góp của các kiểm toán viên phải chiếm trên 50% tổng số vốn điều lệ của công ty.
- Kiểm toán viên hành nghề không được đồng thời là thành viên góp vốn của hai công ty kiểm toán trở lên.
- Người đại diện theo pháp luật, giám đốc hoặc tổng giám đốc phải là kiểm toán viên hành nghề.
- Phải duy trì vốn pháp định là 5 tỷ VNĐ, theo quy định tại Điều 5 của Nghị định 17/2012/NĐ-CP.
Đối với công ty hợp danh
- Cần có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và giấy chứng nhận đầu tư (nếu có).
- Phải có ít nhất 5 kiểm toán viên hành nghề, trong đó tối thiểu 2 thành viên hợp danh.
- Người đại diện theo pháp luật, tổng giám đốc hoặc giám đốc phải là kiểm toán viên hành nghề.
Đối với doanh nghiệp tư nhân
- Cần có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và giấy chứng nhận đầu tư (nếu có).
- Phải có ít nhất 5 kiểm toán viên hành nghề, trong đó chủ doanh nghiệp tư nhân phải là một trong số đó.
- Chủ doanh nghiệp tư nhân cũng phải là giám đốc công ty.
Chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam
Chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài muốn hoạt động tại Việt Nam cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Tuân thủ quy định pháp luật nơi doanh nghiệp nước ngoài đặt trụ sở chính.
- Có ít nhất hai kiểm toán viên hành nghề, trong đó có Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.
- Giám đốc hoặc Tổng giám đốc không được đồng thời quản lý doanh nghiệp khác tại Việt Nam.
- Phải có văn bản gửi Bộ Tài chính cam kết chịu trách nhiệm về mọi nghĩa vụ của chi nhánh.
- Duy trì vốn không thấp hơn mức vốn pháp định theo quy định của Chính phủ.
Yêu cầu về vốn với doanh nghiệp kiểm toán
Theo khoản 1 Điều 5 của Nghị định 84/2016/NĐ-CP, để tổ chức kiểm toán cho đơn vị có lợi ích công chúng, doanh nghiệp kiểm toán phải có:
- Vốn điều lệ từ 6 tỷ VNĐ trở lên và duy trì vốn chủ sở hữu không ít hơn 6 tỷ VNĐ trên bảng cân đối kế toán.
- Ít nhất 10 kiểm toán viên hành nghề, bao gồm Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn theo quy định.
- Thời gian hoạt động kiểm toán tại Việt Nam ít nhất là 24 tháng.
Điều kiện đối với kiểm toán viên hành nghề
Theo Điều 14 của Luật Kiểm toán độc lập, kiểm toán viên hành nghề cần đáp ứng các tiêu chuẩn sau:
- Từ 18 tuổi trở lên với năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
- Có ít nhất 36 tháng kinh nghiệm thực tế trong lĩnh vực kiểm toán.
- Phẩm chất đạo đức tốt, trung thực, khách quan và có trách nhiệm.
- Tốt nghiệp đại học chuyên ngành kế toán, kiểm toán, ngân hàng hoặc tài chính.
- Có giấy chứng nhận đăng ký hành nghề theo quy định của Bộ Tài chính
Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán
Công ty kiểm toán độc lập chỉ có thể bắt đầu hoạt động khi đã đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của Luật Kiểm toán và được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán.
Điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài cung cấp dịch vụ kiểm toán
Nhà đầu tư nước ngoài muốn cung cấp dịch vụ kiểm toán tại Việt Nam cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Là doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài được phép theo quy định của pháp luật nơi có trụ sở chính.
- Có ít nhất hai kiểm toán viên hành nghề, trong đó có một Giám đốc hoặc Tổng giám đốc chi nhánh.
- Giám đốc hoặc Tổng giám đốc không được tham gia quản lý doanh nghiệp khác tại Việt Nam.
- Cung cấp văn bản cam kết chịu trách nhiệm về nghĩa vụ và cam kết của chi nhánh.
- Duy trì vốn không dưới 500.000 USD và bảo đảm không thấp hơn mức vốn quy định cho công ty TNHH là 5 tỷ VNĐ. Nếu vốn giảm xuống dưới mức quy định, doanh nghiệp phải bổ sung vốn trong vòng 3 tháng.
Thủ tục thành lập công ty kế toán và kiểm toán
Bước 1: Nộp hồ sơ thành lập công ty kiểm toán
Quy trình thành lập công ty kiểm toán bắt đầu bằng việc chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ, bao gồm:
- Đơn đề nghị đăng ký doanh nghiệp.
- Điều lệ công ty.
- Danh sách thành viên góp vốn (đối với công ty TNHH hai thành viên trở lên) hoặc danh sách thành viên hợp danh (đối với công ty hợp danh).
- Bản sao có công chứng/chứng thực CMND/CCCD hoặc hộ chiếu của các thành viên cá nhân, cùng với bản sao có công chứng/chứng thực giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (đối với thành viên là tổ chức) và CMND/CCCD hoặc hộ chiếu của người đại diện theo pháp luật của tổ chức đó.
- Giấy ủy quyền cho người thực hiện thủ tục thành lập công ty tại cơ quan có thẩm quyền.
Sau khi hoàn tất hồ sơ, doanh nghiệp nộp hồ sơ tại Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi đặt trụ sở chính. Bạn có thể nộp hồ sơ trực tiếp, thông qua dịch vụ bưu chính hoặc qua cổng thông tin điện tử.
Bước 2: Giải quyết hồ sơ
Doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ bằng các phương thức sau:
- Nộp trực tiếp tại cơ quan đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư.
- Nộp qua dịch vụ bưu chính.
- Nộp online qua cổng thông tin điện tử.
Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ xem xét tính hợp lệ và cấp giấy đăng ký doanh nghiệp. Nếu hồ sơ không hợp lệ, cơ quan sẽ thông báo bằng văn bản yêu cầu sửa đổi hoặc bổ sung thông tin. Nếu bị từ chối, cơ quan sẽ gửi thông báo cùng lý do cụ thể.
Bước 3: Nộp hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán
Theo Điều 22 của Luật Kiểm toán độc lập, hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán bao gồm:
- Đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán.
- Bản sao có công chứng/chứng thực Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (đối với tổ chức) hoặc giấy chứng nhận đầu tư.
- Bản sao có công chứng/chứng thực giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán của các kiểm toán viên hành nghề.
- Hợp đồng lao động toàn thời gian của các kiểm toán viên hành nghề.
- Tài liệu chứng minh vốn góp (đối với công ty TNHH).
- Các giấy tờ khác theo quy định của Bộ Tài chính.
- Doanh nghiệp tiến hành nộp hồ sơ tại Bộ Tài chính.
Bước 4: Xem xét và xử lý hồ sơ
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, Bộ Tài chính sẽ xem xét và cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán cho công ty. Nếu từ chối, Bộ Tài chính sẽ thông báo bằng văn bản kèm theo lý do cụ thể. Nếu cần làm rõ thêm, Bộ Tài chính có quyền yêu cầu doanh nghiệp cung cấp giải trình
Những vấn đề cần lưu ý khi thành lập công ty kế toán và kiểm toán
Sau khi hoàn tất thủ tục thành lập doanh nghiệp và xin cấp giấy phép con, công ty kiểm toán cần lưu ý một số vấn đề quan trọng để đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra thuận lợi:
Mã ngành nghề kinh doanh dịch vụ kiểm toán
Ngành nghề kinh doanh dịch vụ kiểm toán sử dụng mã số ngành là 692 – 6920 – 69200.
Các hoạt động trong nghề kinh doanh dịch vụ kiểm toán
- Ghi chép các giao dịch thương mại của doanh nghiệp hoặc cá nhân.
- Chuẩn bị và kiểm toán các tài khoản tài chính.
- Lập tờ khai thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc cá nhân.
- Tư vấn và đại diện khách hàng trước cơ quan thuế.
Lựa chọn loại hình doanh nghiệp
Công ty kiểm toán cần chọn một trong ba loại hình doanh nghiệp: công ty tnhh 2 thành viên trở lên, công ty hợp danh hoặc doanh nghiệp tư nhân. Điều này đảm bảo tuân thủ các điều kiện và quy định trong lĩnh vực kiểm toán.
Vốn điều lệ đối với công ty kiểm toán độc lập
Theo nghị định 17/2012/nđ-cp, vốn điều lệ tối thiểu đối với công ty tnhh 2 thành viên trở lên cung cấp dịch vụ kiểm toán là 5 tỷ vnđ (điều này có hiệu lực từ ngày 01/01/2015). Doanh nghiệp cần góp đủ vốn điều lệ trong vòng 90 ngày kể từ ngày thành lập để tránh bị xử phạt từ cơ quan thuế. Vốn điều lệ còn ảnh hưởng đến mức thuế môn bài phải nộp hàng năm, do đó cần xem xét kỹ lưỡng.
Đặt tên doanh nghiệp
Tên doanh nghiệp phải tuân thủ quy định pháp luật, không chứa từ ngữ cấm hoặc không phù hợp. Tên doanh nghiệp là yếu tố quan trọng trong việc xây dựng thương hiệu và phân biệt với các doanh nghiệp khác.
Người đại diện pháp luật
Cần xác định người đại diện theo pháp luật, người chịu trách nhiệm trước pháp luật cho các hoạt động của công ty kiểm toán.
Trụ sở chính của doanh nghiệp
Địa chỉ trụ sở chính phải được cung cấp đầy đủ thông tin theo quy định và không được đặt tại nhà tập thể hoặc chung cư để ở. Cần treo biển hiệu tại trụ sở để tránh bị khóa mã số thuế khi không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký.
Lời kết
Trên đây là bài viết chia sẻ của Luật Tuệ Minh về điều kiện và thủ tục thành lập công ty kế toán. Nếu bạn có bất kỳ vấn đề nào phát sinh liên quan đến những vấn đề đã nêu, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline: 0788.555.247 (Có Zalo) hoặc Email: luattueminh.vn@gmail.com để được tư vấn và hỗ trợ tận tình.
Thông tin tác giả
Luật Tuệ Minh
Luật Tuệ Minh Hơn với 10 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực pháp luật. Tham gia giải quyết nhiều vụ án phức tạp và tranh chấp thành công. Đã được vinh danh là "Luật sư tiêu biểu" năm 2018 do Hội Luật gia Việt Nam và cũng là hành viên nổi bật của Đội ngũ Luật sư hàng đầu của Công ty Luật ABC.